Κυριακή 19 Ιουνίου 2016

ΟΥΠΑΝΙΣΑΔΕΣ

                                    
                                          Ιερά ινδικά κείμενα
Οι Ουπανισάδες είναι από τα πιο παλιά ιερά θρησκευτικά βιβλία των Ινδουιστών . Περιλαμβάνουν 112 ινδουιστικά κείμενα και γράφτηκαν από τον 8ο  έως τον 4ο αιώνα π.Χ. Αποτελούν ένα από τα πιο ωραία γραπτά μνημεία του ανθρώπινου πολιτισμού .Έχουν πολύ μεγάλη ομοιότητα με τα κείμενα των Προσωκρατικών Φιλοσόφων. Πραγματεύονται ζητήματα όπως η προέλευση του ανθρώπου , ο θάνατός ή ο τελικός προορισμός και προτείνουν στάσεις  ζωής . Η κοσμολογική πρόταση εισάγεται με μία ερώτηση:

 « Από πού έρχονται όλοι αυτοί οι κόσμοι; Έρχονται από το διάστημα . Όλα τα όντα υψώνονται από το διάστημα και σ’ αυτό ξαναγυρίζουν»
                                                   βιβλίο Χαντόγκια

Το διάστημα , ο μικρόκοσμος και ο εσώτερος ψυχικός κόσμος του ανθρώπου αποτελούν εκφάνσεις του Βράχμα του απόλυτου  όντος , του μοναδικού  θεού , ο οποίος κατονομάζεται  και Εαυτός.

«Στον εσωτερικό κόσμο ο Βράχμα είναι συνείδηση , στον εξωτερικό κόσμο ο Βράχμα  είναι το διάστημα.»
                                                       βιβλίο Χαντόγκια

Στην παρακάτω αναφορά βλέπουμε ομοιότητες με τη θεωρία του Ηράκλειτου που έλεγε πως ο χρόνος παίζει πεσσούς με τα παιδιά.

« Αυτός ( Βράχμα) σαν Εαυτό μένει σε όλες τις μορφές , αλλά καλύπτεται από την άγνοια»
                                                     βιβλίο Καϊβάλια

Η χαρά αποτελεί βασικό συστατικό της θεϊκής φύσης και κατά συνέπεια και της δημιουργίας .

« Ο Βράχμα είναι η χαρά, γιατί απ’ τη χαρά έχουν έρθει όλα τα όντα , με τη χαρά ζουν και στη χαρά ξαναγυρίζουν όλα»
                                                   βιβλίο Ταϊτιριγια

Ο θάνατος  , η τελική κατάληξη των πλασμάτων δεν είναι το ανύπαρκτο ή ένας τόπος ονειρικός αλλά η ένωση με το θείο .

«Όπως η φωτιά που δεν έχει καύσιμα βρίσκει την ειρήνη  στη θέση της ανάπαυσής της , έτσι όταν οι σκέψεις γίνουν σιωπή , η ψυχή βρίσκει ειρήνη στην πηγή της»
                                                                βιβλίο Μαϊτρι

«Όλα τα πράγματα βρίσκουν την τελική τους ειρήνη στο βαθύτατο εαυτό τους. Αυτός που ξέρει αυτό το αιώνιο πνεύμα , όπου η συνείδηση  και οι αισθήσεις  βρίσκουν τελική γαλήνη , γνωρίζει το όλο κι έχει μπει στο όλο. Είναι σαν τα ποτάμια που βρίσκουν την τελική τους γαλήνη , όταν χύνονται στον ωκεανό. Γνώρισε το πνεύμα για να μη σε θλίψει ο θάνατος.»
                                                                     βιβλίο Πράσνα

Αυτή η στάση για το θάνατο προτείνει και τρόπους ζωής.

« Ας κρατάμε το πνεύμα καθαρό , γιατί στον άνθρωπο αυτό που σκέφτεται , αυτό γίνεται , αυτό είναι το μυστήριο της αιωνιότητας»
                                                                    βιβλίο Μαϊτρι
« Αυτός που ξέρει το Θεό γίνεται Θεός, ενώ αυτός που ποθεί τα αντικείμενα των επιθυμιών πλανιέται από θάνατο  σε θάνατο»
                                                                 βιβλίο  Ουντάκα

Σε μια άλλη αναφορά συναντούμε την ομοιότητα με τον Αναξίμανδρο που θεωρούσε πρωταρχικό στοιχείο της δημιουργίας. Στην τελευταία ερώτηση διακρίνουμε και στοιχεία από την Αρχή της Απροσδιοριστίας του Heisenberg.

« Εκεί που υπάρχει το άπειρο υπάρχει χαρά. Δεν υπάρχει χαρά στο περιορισμένο. Γνώρισε τη φύση του Απείρου. Πού απαντιέται το Άπειρο; Στο μεγαλείο του ή ούτε και στο μεγαλείο του»
                                                       βιβλίο Χαντόγκια

Η αρμονία της φύσης βασίζεται στην παρακάτω εξήγηση.

«Η γη , το νερό , τα βουνά και ο ουρανός φαίνονται να αναπαύονται σε σιωπηλό διαλογισμό»
                                                                   βιβλίο Χαντόγκια

Γι αυτό δεν πρέπει να υπάρχει φόβος ….

«Αυτός που βλέπει όλα τα όντα στον εαυτό του και τον εαυτό του σε όλα τα όντα χάνει κάθε φόβο»
                                                      βιβλίο Ίσα

Σε κάποιο άλλο στίχο ελπίζει στη βοήθεια του Βράχμα δίνοντας  όμως μια πολύ απλή εξήγηση της σύστασης του φωτός όπως δίδεται στη σύγχρονη φυσική σύμφωνα με τις αρχές της φασματοσκοπίας.

«Είθε ο Θεός που στο μυστήριο του οράματός του μεταμορφώνει την άσπρη του ακτινοβολία στην πολύχρωμη δημιουργία του  να μας χορηγήσει τη χάρη του καθαρού οράματος»
                                                              βιβλίο Σβετασβάρα

Ο άνθρωπος βέβαια στις Ουπανισάδες δεν αποτελεί μια εκφυλισμένη ή μια παρηκμασμένη μορφή ύπαρξης αλλά ένα σημαντικό σημείο παραγωγής υψηλών ενεργειών και συναισθημάτων.

«Υπάρχει ένα φως που λάμπει περ’ απ’ όλα τα πράγματα της γης , περ’ απ’ τους ουρανούς , περ’ απ’ όλους μας. Αυτό είναι το φως που λάμπει στην καρδιά μας.»
                                                                     βιβλίο Χαντόγκια





Τρίτη 7 Ιουνίου 2016

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΩ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΕΞΕΛΙΣΣΟΜΑΙ



  Ο άνθρωπος μέσα στο πέρασμα των αιώνων επεδίωκε πάντοτε την ασφάλεια σαν απαραίτητη προϋπόθεση για την επιβίωσή του  και για τη διαιώνιση του είδους του. Πολύ δύσκολα αποδεχόταν κάποια εξωτερική παρέμβαση και αντιμαχόταν οτιδήποτε διατάρασσε την ηρεμία και την υποτιθέμενη ιδανική συνθήκη. Η αδιάσειστη πίστη βέβαια σε έναν τρόπο ζωής ή μια συγκεκριμένη νοοτροπία  δεν είναι απαραιτήτως κακό ,  αλλά πρέπει να εμπεριέχει την προϋπόθεση του αλάνθαστου και του τέλειου , πράγμα αποδεδειγμένα ακατόρθωτο για τα μέτρα του ανθρώπου. Η  εμμονή του ανθρώπου στις παραδοσιακές αξίες  και ο φόβος αμφισβήτησής τους είχαν σαν συνέπειά τους  και τον φασισμό. Η αδυναμία αποδοχής του καινούργιου και προσαρμογής του σε αυτό , γέννησε τη βία , την απαραίτητη  αντίσταση δηλαδή στην οποιαδήποτε αλλαγή.
      Στη Φυσική αυτό είναι γνωστό ως  Αδράνεια  , τουτέστιν η χαρακτηριστική ιδιότητα των σωμάτων να αντιστέκονται στην οποιαδήποτε μεταβολή της κινητικής τους κατάστασης. Όταν ασκούνται δυνάμεις κι ένα σώμα δεν αλλάζει τη κινητική του κατάσταση τότε υπάρχουν άλλες δυνάμεις που ονομάζονται στατικές τριβές. Όταν η εξωτερική δύναμη αυξηθεί , τότε το σώμα φεύγει από τη φάση της ισορροπίας και αρχίζει να κινείται. Αυτό μεταφράζεται σε κοινωνιολογικό επίπεδο σαν προσαρμογή ή  αλληλεπίδραση .Το πρώτο μπορεί να φέρει την ενσωμάτωση ή και την αφομοίωση , ενώ το δεύτερο θα επιφέρει την αλλαγή. Άρα προσαρμόζομαι σημαίνει αφομοιώνομαι και αλληλεπιδρώ σημαίνει εξελίσσομαι; Όπως είδαμε από το παραπάνω παράδειγμα όλα τα φυσικά φαινόμενα αντικατοπτρίζονται με μεγάλη ομοιότητα και στη κοινωνία.
       Τι σημαίνει αλληλεπίδραση στον μεγάκοσμο. Το σύμπαν είναι πλούσιο από γαλαξίες. Αρκετοί φτιάχνουν  σμήνη και πολλοί μαζί  φτιάχνουν υπερσμήνη γαλαξιών. Οι γαλαξίες έχουν την ίδια ηλικία με το σύμπαν μιας και δημιουργήθηκαν στη φάση που το σύμπαν βρισκόταν σε πολύ θερμή και πυκνή κατάσταση. Μέσα στις σπείρες τους «γεννιούνται και πεθαίνουν» δισεκατομμύρια άστρα. Βασικό συστατικό των άστρων είναι το υδρογόνο και το ήλιο. Με την πάροδο του χρόνου στους γαλαξίες μειώνεται ο ρυθμός αστρογέννεσης και έτσι οι γαλαξίες «εκφυλίζονται»  και μετατρέπονται σε ελλειπτικούς γαλαξίες,  αποτελούμενοι από γηραιά άστρα. Κάπου εκεί σταματά η εξέλιξη. Τις περισσότερες φορές  ένας τεράστιος γαλαξίας καμπυλώνει βαρυτικά το χώρο και έλκει μικρότερους γαλαξίες του σμήνους . Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη σταδιακή αποδόμηση των μικρότερων από τον μεγαλύτερο. Αυτή η διαδικασία συγχώνευσης διαρκεί δισεκατομμύρια χρόνια και δημιουργείται ένας πολύ μεγαλύτερος και πλούσιος σε μεσοαστρική ύλη γαλαξίας . Συνέπεια της συγχώνευσης είναι η αστρογέννεση . Να τι χρειάζεται λοιπόν για να αναγεννηθεί μια αστρική πολιτεία!  Μια σύγκρουση με έναν άλλον γαλαξία , μια αλληλεπίδραση καλύτερα.
      Στον μικρόκοσμο τώρα τα πράγματα δε διαφέρουν πάρα πολύ. Πριν από εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια όταν όλοι οι οργανισμοί στη γη ήταν μονοκύτταροι , αναπαράγονταν ασεξουαλικά δηλαδή με παρθενογένεση. Δεν χρειάζονταν φύλα για τη διαιώνιση του είδους. Όταν οι συνθήκες ευνόησαν τη δημιουργία πιο σύνθετων οργανισμών τότε προέκυψε η ανάγκη εξέλιξης του είδους και  δημιουργήθηκαν  τα δύο φύλα , όπου μέσω της σεξουαλικής αναπαραγωγής , επέδρασαν μεταξύ τους και μέσω της ένωσης δύο διαφορετικών D.N.A  προέκυψε το καινούργιο , το νέο είδος . Το ζευγάρωμα διά του σεξ αναπτύχθηκε πριν από αρκετά εκατομμύρια χρόνια, προφανώς ως ασφαλέστερος τρόπος για τη διαιώνιση και την εξέλιξη του είδους και μάλλον  ο απολαυστικότερος Συνάγεται το συμπέρασμα πως η αλληλεπίδραση είναι  ένα απαραίτητο στάδιο  στην εξέλιξη ενός είδους.
      Η προσαρμογή λοιπόν καταποντίζεται στα τρίσβαθα και σημαίνει την αφομοίωση και συνάμα την εξαφάνιση του είδους; Εδώ έρχεται να περισώσει τον όρο ο Δαρβίνος με τη θεωρία της Φυσικής Επιλογής .Η Φυσική επιλογή είναι η διαδικασία  μέσω της οποίας οι οργανισμοί που είναι καλύτερα προσαρμοσμένοι στο περιβάλλον αφήνουν περισσότερους απογόνους και επιβιώνουν  από εκείνους που είναι λιγότερο προσαρμοσμένοι.
     Προσαρμογή και αλληλεπίδραση συνιστούν εξέλιξη – επιβίωση. Απαιτούν λιγότερη αδράνεια από τα σώματα άρα λιγότερες δυνάμεις τριβής και περισσότερες δυνάμεις ολίσθησης. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά από την ιστορία μας μιας και οι περισσότεροι πολιτισμοί δεν προέκυψαν από παρθενογένεση αλλά από αλληλεπίδραση και συγκερασμό διαφορετικών τάσεων .

   Προς τι ο φόβος λοιπόν όταν αντιμετωπίζουμε την είσοδο μεταναστών και προσφύγων στη χώρα μας, αφού αυτό πάντα συνέβαινε και σηματοδοτούσε μια σειρά αλλαγών και ευνοϊκών εξελίξεων σε όλους τους τομείς. Μήπως τρομάζει τελικά η μετάβαση σε μια νέα κατάσταση σε σχέση με την προγενέστερη ασφαλή ηρεμία. Πώς όμως θα ανακαλύπταμε το νέο αν δεν εξερευνούσαμε το άγνωστο ;